Op Spiel 2022 was dit één van de spellen die ons als volwassene het meest heeft getriggerd: een deductiespel zoals je het nog nooit eerder zag! De doos alleen al is best indrukwekkend. Bij het bekijken zal je snel opmerken dat niet alleen de doos, maar ook een heleboel kaarten vol gaten zitten. Dat maakt allemaal deel uit van het heuse machine dat hier met speelkaarten wordt nagebootst. Ben jij ook al zo benieuwd?

In dit fascinerende deductiespel kies je één van de 7 miljoen problemen om op te lossen. Twintig daarvan staan er uitgeschreven in de spelregels, oneindig veel andere problemen kan je automatisch laten genereren via hun website. Bij het bepalen van zo’n probleem kan je niet alleen de moeilijkheidsgraad maar ook de geluksfactor bepalen, en dat zowel voor een competitieve als voor een coöperatieve (of solo-) variant! Afhankelijk van het gekozen probleem koppel je 4 tot 6 controlekaarten aan een specifieke criteriakaart. Wat je nu moet ontcijferen? Een code van drie cijfers, met de cijfers 1 t.e.m. 5. Oftewel: een getal tussen 111 en 555.

Om te beginnen kies je een willekeurige combinatie, bijvoorbeeld 333, en neem je de bijhorende ponskaarten. Alle spelers mogen nu gelijktijdig (maar maximum 3 keer) een vraag stellen aan de machine. Concreet doe je dat door de verificatiekaart achter je code te houden. Door het unieke systeem zal je dan ‘ja’ of ‘nee’ kunnen aflezen. De vragen die je kan stellen zijn uiteraard vooraf bepaald en zijn af te lezen op de criteriakaart. Zo kan je o.a. meer info krijgen over de waarde van de getallen, de verhouding even/oneven getallen, de totale som of de deelbaarheid, maar ook vb. over de manier waarop die getallen zich tegenover elkaar verhouden. Aangezien het allemaal ja/nee-vragen betreft komt die informatie maar met mondjesmaat binnen en wordt het dus cruciaal om alle informatie nauwkeurig te noteren en te verwerken. Logischerwijs wint de speler die er in slaagt om met zo weinig mogelijk vragen het correcte antwoord te ontrafelen.

Turing Machine is voor ons de koning der deductiespellen, teruggebracht naar al zijn puurheid, met alleen cijfers. Hoewel er geen elektriciteit aan te pas komt bootst dit spel behoorlijk goed de mogelijkheden van de eerste computers na. Dit spel is door zijn wiskundige aard misschien niet vanzelfsprekend voor de doorsnee bordspelfan, maar ongetwijfeld het walhalla voor iedereen die houdt van getallen, deductie en bordspellen! Wie vroeger Mastermind al leuk vond, kan nu absoluut zijn ei kwijt in Turing Machine. Bovendien is het spel zowel met meer spelers, maar zéker ook als solo-spel super leuk. De coöperatieve variant vinden we persoonlijk leuk om het spel te leren kennen, maar daarna verkiezen we de competitieve kant. Niets leuker dan een poging doen om als eerste die code te kraken! Als we één minpuntje vermelden dan is het wel het notitieblokje. Deels het nadeel van zijn eigen succes; maar dit is een veel te dun blokje voor zo’n leuk spel. Je kan het gelukkig wel eenvoudig afdrukken vanaf hun website.

Turing Machine

Scorpion Masqué, 20 min., 1-4 spelers, vanaf 14 jaar

Tiwanaku was voor ons zo’n spel waarbij we moeilijk konden inschatten wat te verwachten. Het eerste wat je ziet zijn de zachte illustraties, een verzorgde inlay van de doos en een indrukwekkende scenarioschijf met maar liefst 20 scenario’s! Wanneer je de spelregels gaat lezen krijg je heel veel aha!-momentjes. Ken je het cijferspelletje Tectonic? Dat is een kleine variant op Sudoku, met maar twee regels: 1. Dezelfde cijfers kunnen elkaar nooit raken (ook niet diagonaal). 2. De grootte van het veld bepaald het aantal verschillende cijfers. Een groep van 3 velden bevat dus de getallen 1-2-3 enzovoort. Als jij ook houdt van dit soort cijferspelletjes, lees dan vooral voort, want Tiwanaku is eigenlijk één grote Tectonic!

Als je aan de beurt bent kan je ofwel ontdekken, ofwel voorspellen. Als je gaat ontdekken beweeg je jouw meeple over het bord en helpt de scenario-schijf bij het bepalen van het onderliggende terrein. Als je een terrein ontdekt zorgt je diversiteitspion ervoor dat je punten kan verzamelen, en zoals de naam het zegt: hoe meer verschillende terreinen je weet te ontdekken, hoe meer punten je zal kunnen verdienen! Een andere optie is dat je gaat voorspellen welk gewas er op een bepaald veld groeit. Elk getal wordt afgebeeld door een andere grootte/kleur van gewas. Ook hier zal de scenarioschijf je gok controleren en geldt: hoe groter het gewas, hoe meer punten je kan winnen of verliezen. Door een juiste voorspelling win je niet enkel punten, maar ook een offerfiche. Hoe meer verschillende offerfiches, hoe meer bonuspunten!

Na het lezen van de spelregels heb je meteen zin om er in te vliegen. Tiwanaku is een combinatie van deductie en (cijfer)puzzelen. Die twee gecombineerd en omgevormd tot een strategisch spel, dat is gewoon hét perfecte recept om bij ons in de smaak te vallen. De 14+ op de doos doet vermoeden dat het een heel zwaar en moeilijk spel is, maar dat voelde voor ons althans niet zo aan. Het speelt heel vlot en aangenaam, alsof je rustig een puzzeltje aan het oplossen bent. Kobe, die ook heel erg houdt van logisch nadenken, was dan ook meteen enthousiast bij het spelen van Tiwanaku! De moeilijkheid van deductie is niet te vergelijken met die van bijvoorbeeld Alchemisten, maar door de grote waaier aan niveaus en mogelijkheden is er toch voor elk wat wils. Wij vinden Tiwanaku fantastisch, een absolute aanrader voor iedereen die houdt van dit genre. Kan je al niet meer wachten? Probeer dan alvast deze minigame eens op te lossen:

Tiwanaku

Sit Down Games, 45 min., 1-4 spelers, vanaf 14 jaar

Herfst, week van het bos, hét ideale moment om paddenstoelen te gaan plukken. Wie aan het eind van het spel de meest waardevolle paddenstoelen verzamelde, wint het spel. De grote vraag is echter: wélke paddenstoelen zijn nu het meest waardevol? Dat ontdek je deductie-gewijs in de loop van het spel.

Aan het begin krijg je 3 of 4 kaarten, die kunnen je alvast op weg zetten. Paddenstoelen verzamelen doen we beurt om beurt, hoe meer paddenstoelen van een bepaalde soort geplukt worden, hoe meer mandjes je zal nodig hebben om er alsnog één te verkrijgen. Na elke ronde kan je een extra mand aankopen door één van je kaarten open op tafel te leggen. Met deze tips erbij wordt de puzzel in je hoofd steeds completer en ga je opnieuw op wandel in het bos. Pas bij het einde van het spel worden de echte waarden bekend gemaakt en worden de scores berekend.

We moeten eerlijk bekennen dat Wonder Woods onze aandacht niet meteen trok. Toen we iets met thema herfst wilden doen en Wonder Woods dan toch bovenhaalden waren we echter compleet verrast. Wonder Woods is namelijk een geweldig goed spelletje! Zo zie je maar hoe je niet mag afgaan op een doos die niet tot je verbeelding spreekt. Het is overzichtelijk en vlot, de spelregels zijn heel snel uitgelegd en bovenal ideaal om jonge spelers kennis te laten maken met deductie. Het materiaal is prachtig en past perfect bij het thema. Kobe was meteen enthousiast en ook Matteo speelde al met veel plezier mee. De jongens wilden het daarna meteen meenemen naar school om met hun vrienden te spelen!

Wij speelden Wonder Woods inmiddels met 2, 3 en 4 spelers. Met 3 spelers begin je de meeste tips en kan je het dichtst bij de waarheid komen, maar 100% zeker weet je het quasi nooit. Je houdt er natuurlijk de lol in door je tegenstanders aan de hand van je bekendgemaakte tips op het verkeerde spoor te zetten. Voor 2 spelers is er een leuke variant voorzien die zeker ook goed werkte.

Wonder Woods, Blue Orange Games, Geronimo Games, 2-5 spelers, 25min., vanaf 8 jaar

Museum Suspects is een detective spel. Alle spelers gaan op zoek naar de dief (of dieven?) van het grote museumstuk. Om dat te doen kan je hints verkrijgen door onderzoeksfiches in te zetten, waarmee je meteen bepaalt hoe ‘duur’ je de hint achterlaat voor de volgende detective. De hints vertellen je op basis van hun uiterlijk of locatie welke verdachten het niet kunnen zijn (vb. hij heeft geen sjaal). Je sluit je beurt telkens af met een gokje te wagen op één van de 16 verdachten, of vermoed jij dat de dief ontsnapt is? Met onderzoeksfiches kan je dus zowel hints betalen als verdachten aanduiden, je moet dus bewust kiezen welke waarde je waaraan spendeert. Hoe hoger de waarde op de juiste verdachte, hoe meer punten je scoort op het einde van het spel.

Museum Suspects doet thematisch wat aan Cluedo denken, al is de manier van spelen totaal verschillend. Wij hebben Museum Suspects alle vier op een andere manier ervaren. Matteo (4j.) vindt het spel gewéldig, hij gaat helemaal op in het verhaal en wilt kost wat kost onderzoeken wie de dief is. Een tip voor zichzelf houden is nog een werkpuntje, want in zijn enthousiasme heeft vaak iedereen door dat de verdachte géén muts op heeft. Kobe (6j.) gaat op zijn beurt veel doordachter te werk. In stilte doktert hij uit wie het kan zijn en van zodra hij een vermoeden heeft gaat hij er voor de volle 200% voor. Het detective-gehalte in dit spel spreekt hem heel erg aan. Dankzij de tips en de extra verdachten is het spel elke keer weer anders en blijft het keer op keer leuk! Als volwassene was ik de eerste speelsessies ook wel enthousiast omwille van het vernieuwende spelprincipe, maar na een paar spelletjes hoefde het toch niet meer opnieuw en opnieuw.

Museum Suspects, Blue Orange Games, Geronimo Games, 2-4 spelers, 20 min., vanaf 8 jaar

Spelbeschrijving

Dit is een uitbreiding op Alchemists, één van de toppers uit 2014. Deze uitbreiding bevat vier mini-uitbreidingen, je kan ze elk afzonderlijk toevoegen of gewoon naar hartenlust combineren.

De eerste uitbreiding begint erg eenvoudig: je ontvangt vier kaartjes met allerlei grondstoffen (ingrediënten, munten, boeken, artifarcten en zelfs punten) en kiest er twee van om te bepalen met welke grondstoffen je het spel begint. De boeken/bibliotheek zijn alvast nieuw in deze uitbreiding: elke keer je (op éénder welke manier) een boek kan bemachtigen mag je deze meteen lezen, via je app kom je zo iets extra te weten over één van de ingrediënten. Een andere uitbreiding voegt een nieuw uurrooster toe voor elke dag, of beter: de beloningen/kosten die samenhangen met vroeg of laat opstaan zullen elke ronde verschillend zijn!

De Koninklijke Encyclopedie is een extra plaats waarin je theorieën kan gaan publiceren. Je schrijft deze keer geen theorie over één bepaald ingrediënt, maar over één bepaald element. Je kan bijvoorbeeld een theorie publiceren over het rode element, waarin je specificeert bij welke ingrediënten dat positief is en bij welke negatief.

Tenslotte komt er met het Golem project een hele nieuwe uitdaging bij. Wanneer je de Golem onderzoekt geef je hem een ingrediënt te eten en noteer je nauwkeurig hoe hij daarop reageert. Hij kan reageren met stomende oren of een gloeiende borstkas. Hij reageert niet op één bepaald ingrediënt, maar wel op één van de drie elementen (in een bepaalde grootte). Door middel van deductie en een portie gezond verstand probeer je te weten te komen waar hij op reageert en daaruit te besluiten waarmee je hem gelukkig kan maken. Als je er in slaagt om hem te animeren verdien je extra punten tijdens de conferenties en aan het einde van het spel. Als je denkt hem te begrijpen kan je aan het einde van je beurt een gok uitbrengen, op het einde van het spel kan je met een correcte voorspelling extra punten verdienen.

Onze mening

De spelregels van deze uitbreiding zijn alweer heel duidelijk geschreven, toch heb ik ze (althans het Golem Project) toch twee keer moeten lezen vooraleer ik er helemaal mee weg was. De eerste drie uitbreidingen zijn heel eenvoudig en brengen vooral wat variatie in het spel, de bibliotheek maakt het zelfs iets gemakkelijker. Als je Alchemists graag speelde maar het voor jou al moeilijk genoeg was dan zijn die eerste drie uitbreidingen dus ideaal. Als je het basisspel goed onder de knie hebt en er nog wel een schepje bovenop mag, dan ben je klaar voor het Golem project. Dit project geeft het spel echt een heel nieuwe dimensie, je gaat op zoek naar heel andere dingen en je moet je denk- en werkwijze grondig aanpassen. Het wordt er allesbehalve gemakkelijker op, maar wij vonden het in ieder geval geweldig. In het begin lijkt het een onbegonnen werk: in evenveel speelbeurten wil je nu niet alleen de ingrediënten ontcijferen en publicaties maken maar ook nog eens de Golem doorgronden én animeren! Je mag niet te veel beurten verspillen en het wordt al snel duidelijk dat sommige andere acties (zoals de verkoper) plots heel wat minder populair worden, maar eens je het Golem project kan ontcijferen geeft het een heel voldaan gevoel!

Conclusie: De eerste drie uitbreidingen voegen wat variatie toe, het Golem project zorgt voor een heel nieuwe uitdaging voor de diehards. Wij zijn alweer grote fans!

Alchemists The King’s Golem

Auteur: Matus Kotry
Uitgever: Czech Games Editions
Aantal spelers: 2 – 4
Tijdsduur: ± 120 min.
Vanaf 14 jaar

 

Spelbeschrijving

Abraca… what? is een deductie spel over toverspreuken. Probeer met wat logica en geluk te ontcijferen welke toverspreuken je kan uitspreken op je medespelers. Probeer de beste tovenaar van het dorp te worden, maar pas op dat je geen verkeerde spreuken probeert uit te voeren, dat is alleen in je eigen nadeel!

Elke speler krijgt 5 blokken met daarin één van de acht verschillende toverspreuken, op het speelbord worden vier blokken op zij gelegd. Je kan zien welke toverspreuken je tegenstanders bezitten maar je weet helaas niet wat er voor je staat. Het enige dat je weet is hoe vaak elke toverspreuk voorkomt in het spel; de spreuk met waarde 1 zit er maar één keer in, die met waarde 2 twee keer enz. Als je aan beurt bent zal je moeten raden welke toverspreuk voor je staat, je denkt logisch na en zegt vervolgens een getal van één tot acht. Je linkerbuur zal je vervolgens vertellen of het al dan niet klopt. Als je de juiste toverspreuk hebt uitgesproken verdwijnt die blok en komt deze op het speelbord te staan, alle spelers kunnen dus steeds controleren hoeveel blokken er al uit het spel zijn. Het effect van de uitgesproken spreuk gaat vervolgens in werking, meestal verliest één van je buren daardoor een leven, soms je twee buren en soms zelf alle andere spelers! Met andere spreuken kan je één of meerdere levens terugwinnen of één van de vier geheime blokken op het bord nemen, enkel jij weet dus wélke blok dat is! De volgende spreuk die je uitvoert moet een gelijke of hogere waarde hebben, wanneer ook die spreuk correct blijkt te zijn wordt het effect uitgevoerd en krijg je nog een kans. Van zodra je een verkeerde spreuk toepast eindigt je beurt, je bent een leven kwijt en je voorraad blokken wordt aangevuld tot vijf.

Het spel gaat op deze manier verder tot één van de spelers erin geslaagd is al zijn spreuken te raden of een andere speler van zijn laatste leven te beroven. Deze winnaar ontvangt drie punten, alle andere spelers met nog minstens één leven ontvangen één punt. Elke blok die je d.m.v. een spreuk voor je op tafel kon leggen is tenslotte nog een extra punt waard. Alle blokken worden daarna geschud en opnieuw verdeeld voor een volgende ronde. Het spel eindigt wanneer één speler minstens acht punten haalde, dat is de beste tovenaar aan tafel!

Onze mening

Abraca… what? stond voor Essen toch al op ons lijstje. Het werd voorgesteld als een nieuwe variant op Hanabi, een spel dat bij ons wel in de smaak valt. Buiten het feit dat je je eigen blokken niet kan zien heeft het echter weinig gemeen met Hanabi. Deductie is een element dat hier wel in de smaak valt, en zeker op de manier waarop het in dit spel verweven zit. Het is een vrij eenvoudige deductie dat zelfs kinderen vanaf 8 jaar kunnen meespelen. Vooral in het begin van het spel is het nog wat gokken, er liggen namelijk nog wat tegels gedekt op tafel waarvan je niets weet. Naarmate het spel vordert kan je alle andere blokken zien, behalve de vier gedekte op het speelbord (tenzij je er in slaagt om zo’n blokken te bemachtigen). Zolang je die blokken niet kent ben je uiteraard nooit 100% zeker, maar dat maakt het eens zo spannend wanneer je probeert uit te spelen. De blokken zelf worden niet door iedereen even handig beschouwd, zeker met meer spelers is het wel eens lastig om de blokken van je medespelers goed te kunnen zien. Je kan je blokken best steeds draaien naar de speler die aan beurt is. Door de dikke rand is het niet altijd even vanzelfsprekend om het getal te lezen. De bijgevoegde kaartjes met de effecten van alle spreuken zijn erg handig.

Het spel speelt op zijn best met 4 of 5 spelers. Met 2 en 3 spelers worden er vooraf al enkele blokken op het speelbord geplaatst om te vermijden dat het begin van het spel één grote gok wordt, dat wordt op die manier mooi opgelost. De effecten van de spreuken hebben met 2/3 spelers hebben minder effect, je wordt (bijna) bij elke spreuk van je tegenstander benadeeld. Zeker met twee spelers worden de begrippen linkerbuur, rechterbuur of alle andere spelers overbodig, het is steeds dezelfde persoon die de dupe is. Uiteraard is dat ook omgekeerd het geval, maar het neemt toch de charmes weg van die leuke spel. Dit korte familiespel hopen wij zeker nog te spelen in de toekomst, maar wellicht enkel als we met 4 of 5 zijn. Het doosje en de blokken zijn daarnaast van een goede kwaliteit.

Conclusie: Abraca… what? is een eenvoudig en leuk deductie spel voor 4 of 5 spelers!

Abraca… what?

Auteur: Gary Kim
Uitgever: Korea Boardgames
Aantal spelers: 2 – 5
Tijdsduur: ± 30 min.
Vanaf 8 jaar

Spelbeschrijving

Elke speler wordt getransformeerd naar een alchemist en zal in zijn eigen labo medicijnen brouwen in de hoop de ware samenstelling van elk ingrediënt te ontcijferen. Daarmee kunnen ze namelijk heel wat reputatie opbouwen: publicaties uitbrengen, medicijnen verkopen, … Diegene die na 6 ronden de meeste reputatie heeft opgebouwd wint het spel.

Voor je aan een spelletje ‘Alchemists’ begint is het belangrijk de theorie achter de medicijnen goed te begrijpen. Er zijn 6 verschillende medicijnen: rode, groene en blauwe, telkens met een positieve en een negatieve variant. Om zo’n medicijn te maken hebben beide ingrediënten dat kenmerk nodig, één ingrediënt in een grote bol, het andere met een kleine bol. Concreet komt het er op neer dat je twee ingrediënten het kenmerk ‘groen positief’ moeten hebben om het groene, positieve medicijn te kunnen maken. Als twee ingrediënten tegenovergestelde kenmerken hebben zal je een neutraal medicijn brouwen.

Aan het begin van een ronde bepaalt elke speler, beginnend met de startspeler, hoe laat hij/zij zal opstaan. Hoe vroeger je opstaat, hoe meer keuze en voordelen je zal hebben tijdens de acties. Hoe later je opstaat, hoe meer extra kaarten je op hand zal kunnen nemen. Vervolgens mag de speler die laatst opstaat al zijn actieblokjes inzetten, gevolgd door de voorlaatste enz. Wanneer de eerste speler zijn acties bepaalt weet deze dus al wat de andere spelers graag willen doen. Pas daarna zullen de acties uitgevoerd worden, in volgorde van het opstaan. Tijdens de eerste actie kan je ingrediënten verzamelen, die je in een volgende actie eventueel al kan verwijderen om één munt te verdienen. Daarnaast is het brouwen van medicijnen de belangrijkste actie, die kan je zelf opdrinken – met de nodige gevolgen van dien – of testen op een student. Een student drinkt alles op, positief of negatief maakt hem niks uit, al zullen de volgende spelers wel één munt per test moeten betalen vanaf het moment dat hij iets negatief heeft gedronken. Als je zélf een negatief brouwsel opdrinkt speelt dat in je nadeel tijdens de volgende ronde, hopelijk heb je er dan toch iets uit kunnen leren. Om iets te testen heb je twee ingrediënten nodig, deze plaats je in je ketel en scan je met een smartphone/tablet met de bijhorende app, deze toont je vervolgens welk medicijn je gemaakt hebt. De ingrediënten ben je daarna uiteraard kwijt. Door medicijnen te maken kan je bepaalde mogelijkheden doorhalen op je deductie-blaadje tot wanneer je een bepaald kenmerk kan koppelen aan een ingrediënt. Dit is elk spel anders en wordt bepaald door de app.

Vanaf de tweede ronde kan je ook medicijnen verkopen. Je zal voordien moeten voorspellen of je het gevraagde medicijn zal kunnen maken, of het voor de helft zal kloppen of helemaal niet. Vervolgens meng je weer twee ingrediënten en kan je geld verdienen. Met een andere actie kan je een publicatie uitbrengen, je betaalt de uitgeverij en mag vervolgens bekend maken welke kenmerken dat volgens jou bij één van de ingrediënten horen. Door een publicatie uit te brengen bouw je reputatie op, als die publicatie correct blijkt verdien je aan het einde nog 3 of 5 punten (kies je zelf tijdens het uitbrengen van je publicatie), als iemand kan bewijzen dat je publicatie niet klopt verlies je punten. Tijdens de laatste en zesde ronde kan je medicijnen tentoonstellen en nog extra punten verdienen. Na die ronde volgt de puntentelling: je reputatie, munten en artifarcten worden omgezet in punten en we laten de app de kenmerken van alle ingrediënten bekend maken waardoor we kunnen controleren wie met zijn publicaties punten verdient en wie er verliest!

Onze mening

Alchemists klopt thematisch volledig en dat is een eerste punt waardoor we het spel zo leuk vinden, elk klein detail (waarvan er vele niet in onze bespreking zijn vermeld omdat het anders te lang zou worden) is eenvoudig te onthouden omdat het verhaal er alleen maar completer door wordt. Het mooie, handige materiaal met de mooie illustraties maakt de beleving in Alchemists nog leuker en kan ons enthousiasme alleen versterken. Er is veel te doen om de fiches die te groot zijn, dat klopt en is inderdaad erg vervelend, maar de uitgeverij stuurt iedereen gratis nieuwe fiches op en de tweede druk zal dat probleem niet hebben. Het werken met de app is op zijn minst vernieuwend te noemen, de app kan je gratis downloaden op elke smartphone of tablet, je hebt er slechts één nodig om het spel te kunnen spelen. De app werkt overigens heel goed. Het scannen is wel wat afhankelijk van de lichtinval, we merkten dat het soms héél snel ging en het andere keren wat trager ging, maar het leverde nooit problemen op. Je kan er ook voor kiezen om zonder app te spelen, maar dan zal één speler de rol van spelmeester moeten overnemen en dus niet kunnen deelnemen aan het spel.

Het deductie-element in dit spel is héél belangrijk en is allesbehalve simpel. Belangrijk om te weten is dat Alchemists zeker geen eenvoudig spel is, het is een expertspel waar heel wat logisch denkwerk voor nodig is. Het begrijpen van de theorie klinkt eenvoudig, maar het effectief toepassen ervan is heel wat anders. Sommigen zijn er meteen mee weg, anderen totaal niet. Het spel heeft een belangrijke groeimarge: in ons eerste spel ontcijferden we maar enkele ingrediënten, in onze laatste spellen vonden we ze bijna allemaal. Alle ingrediënten vinden is bovendien nog geen garantie tot winnen, dan moet je ook nog publicaties kunnen maken. Je kan co-auteur worden en meegaan in een publicatie van je tegenspeler, maar ben je zeker dat hij juist is? Vertrouw je die speler zomaar, of toch niet? Je kan ook punten verdienen met het kopen van artifarcten enz… Je moet dus niet alleen een goede wetenschapper zijn, maar ook alles goed kunnen verkopen! Het spel bevat ook een variant voor gevorderde waarbij je minder ingrediënten krijgt om het spel te beginnen én het moeilijker wordt om een theorie van een tegenstander te ontkennen, je kan beide varianten perfect combineren zodat iemand die het spel nog niet kent met de beginnersvariant speelt en de anderen met de gevorderde variant. Het is leuk als een spel deze optie aanbiedt, zeker omdat je in dit spel écht wel voorsprong hebt als je het spel al eens gespeeld hebt en goed begrijpt. Het ontkennen van theorieën werd bij ons pas echt gebruikt in de variant voor gevorderden. Er is ook wel een zekere downtime, als je tegenstanders net een medicijn getest hebben dan hebben ze wel wat tijd nodig om op hun blaadje aan te duiden wat ze daaruit hebben geleerd. Met snelle spelers valt dat heel goed mee, maar soms kan dat ook tegenvallen. Het spel speelt trouwens met alle spelersaantallen even goed en duurt met 4 spelers niet langer dan met 2 of met 3. Je hebt met meerdere spelers gewoon minder actieblokjes, elke speler voert dus minder acties uit. Raar maar waar, zelf met minder acties hebben we ook in onze speelsessie met 4 spelers veel ingrediënten kunnen ontcijferen. In een spel met twee spelers is het dan weer moeilijker om aan geld te geraken… Maar alles is bij alle spelersaantallen erg goed afgewogen. Voor je eerste spel (als je hier en daar nog wat moet uitzoeken) moet je wel rekenen op 120 minuten, onze volgende spellen duurden ongeveer 90 minuten.

Alchemists behoorde tot één van de spellen waar we heel erg naar uitkeken in Essen en die verwachtingen zijn meer dan ingelost. Het materiaal is super, het verhaal en het spel zitten erg leuk in elkaar, de spelregels zijn goed geschreven en het deductie element is ook wel ons ding. We zijn dus heel enthousiast over het spel en zouden het nog erg vaak willen spelen. Het geeft steeds voldoening als je weer een ingrediënt hebt kunnen ontcijferen. Tegelijkertijd kunnen we er ook al bij zeggen dat het spel zeker niet voor iedereen is, het is echt geen eenvoudig spel en als je niet goed bent in deductie vind je er wellicht niets aan. We zullen Alchemists dus zeker niet met iedereen op tafel brengen, maar het behoort wel tot onze nieuwe favorieten.

Conclusie: De beleving in Alchemists is compleet: je voelt je op en top wetenschapper!

Alchemists

Auteur: M. Kotry
Uitgeverij: Czech Games Edition
Aantal spelers: 2 – 4
Tijdsduur: ± 90 min.
Vanaf 13 jaar

Spelbeschrijving

In dit spel voor 3 tot 8 spelers gaan alle spelers op zoek naar de koeken. Je vindt overal kruimels, maar wie heeft die koeken nu toch verstopt?

Afhankelijk van het aantal spelers wordt bepaald hoeveel koeken er in het spel worden gebruikt: tot en met 6 spelers zijn dat er twee, bij 7 of 8 spelers zijn dat er drie, alle andere kaarten die meedoen in het spel zijn kruimels. Elke speler krijgt twee kaarten voor zich te liggen waarvan hij slechts één van de twee mag bekijken, er liggen ook twee kaarten in het midden van de tafel.

Als je aan de beurt bent heb je 4 opties. Je kan één kaart van je tegenspelers of van het midden van de tafel bekijken, je kan twee kaarten wisselen van plaats of naar één van je eigen kaarten kijken. Als je naar je eigen kaarten wilt kijken moet je wel eerst vragen of één van je tegenstanders deze wilt schudden, je weet dus nooit zeker of je die kaart al eerder gezien hebt of niet. Als laatste mogelijkheid kan je bekendmaken waar de twee/drie koeken volgens jou zijn, maar je moet wel rekening houden met een paar regels. Zo mogen er geen koeken bij jezelf of in het midden van de tafel liggen, tenzij dat de twee koeken samen op die plaats liggen. Als één koek dus bij iemand anders ligt en de andere bij jezelf zal je eerst moeten ruilen, want in deze situatie kan jij die niet bekend maken. Als je juist geraden hebt win je het spel, als je fout was leg je de kaarten terug en doe je dit spel niet meer mee. De kaarten die je voor je had liggen worden omgedraaid en zijn vanaf nu voor iedereen zichtbaar.

Onze mening

“Who Stole the Cookie?” is een deductie-spel, dat soort spellen speelt meestal beter naarmate er meer spelers deelnemen. Helaas konden we het voorlopig niet testen met meer dan 5 spelers, maar als dat gebeurd zullen we hier zeker iets aan toevoegen. Het idee en de spelregels van dit spel zijn heel eenvoudig, maar het is daarom nog niet eenvoudig om het spel te spelen. Er liggen heel wat kaarten op tafel, zeker met veel spelers, en na een tijdje weet je niet meer welke kaart je nu wel of niet gezien hebt. Zeker wanneer andere spelers dan ook nog eens met de kaarten beginnen wisselen moet je alles goed in de gaten houden. Er zitten meer technieken in dan je in het begin zou denken, zo kan het wel eens interessant zijn om je eigen kaarten te laten schudden zodat jij er één kan zien, want als je dan één van de koeken had weet opeens niemand van je tegenstanders nog waar de koek is. Naarmate je het spel meer en meer gespeeld hebt begin je meer mogelijkheden te zien en wordt het spel zeker interessanter, maar dan krijgen beginners het moeilijk om van jou te winnen.

Het is een leuk party-spel op voorwaarde dat iedereen zijn gedachten er bij kan houden. In één van onze spellen met 3 spelers zat het spel echt vast omdat de 3de persoon niet door had waar de koeken lagen, terwijl de andere twee dat al een hele tijd wisten. Deze twee spelers wilden met gevolg vermijden dat de andere kon raden, waardoor de kaarten à volonté verwisseld werden om zo elkaar te blokkeren. In onze andere potjes hebben we dat probleem gelukkig nooit gehad.

De verpakking van het spel versterkt het ‘party-game’-gevoel, een kleinere verpakking voor een kaartspel is haast niet mogelijk. Het is wel creatief en leuk opgelost: een kartonnetje geplooid rond de kaarten met daarop de spelregels, en dat past samen perfect in een sleeve. Ideaal om in je binnenzak mee te nemen naar een feestje! De (druk)kwaliteit van de kaarten was dan weer minder, zo hebben sommige kaarten een witte rand, wat niet zou mogen in dit soort spellen. Na een paar potjes weet iedereen wel dat die kaarten met een witte rand gewoon kruimels zijn. Aangezien dat ‘maar’ bij 3 kaarten het geval was konden we die gewoon weglaten omdat we met minder spelers waren, maar bij 8 spelers zitten alle kaarten in het spel en kan dat dus niet!

Conclusie: “Who Stole the Cookie?” is een leuk deductiespel voor op feestjes.

Opmerking: Victory Point Games heeft ons laten weten dat de drukfout (witte rand) enkel gebeurd is bij sommige test exemplaren, maar dat dit werd rechtgezet in de uiteindelijke productie!

Who Stole the Cookie?

Auteur: Chris Castagnetto
Uitgeverij: Victory Point Games
Aantal spelers: 3 – 8
Tijdsduur: ± 10 min.
Vanaf 13 jaar

Spelbeschrijving

New York, 1920. Je vindt een briefje in je binnenzak met daarop een plaats en tijdstip, een nieuwe opdracht? Geen idee, je zal het moeten uitvinden, want je hebt al toegezegd. Enkele andere professionals hebben echter hetzelfde aanbod gekregen, uiteraard wil jij de enige zijn die op de bestemming geraakt. Je zit op de trein van New York richting Staten Island samen met enkele van die professionals. 27 unieke personages zullen diezelfde trein nemen, maar heel wat passagiers hebben geen idee van wat er gaande is terwijl ze gewoon rustig in- en uitstappen. Terwijl de trein alsmaar verder reist ga je op onderzoek en smeed je sluwe plannen, maar vergeet niet dat je tegenstanders ook op zoek zijn naar jou! Je zal dus af en toe de tijd moeten nemen om jezelf te vermommen. Op het juist moment sla je toe: je vermoordt één van je tegenstanders! Maar let op! Vermoord een onschuldig slachtoffer, en je ligt er zelf uit…

Alle passagiers hebben een unieke combinatie van 3 kenmerken: de geur, de looks en de stem. Aan het begin van het spel ontvangt elke speler één kaart met daarop zijn personage. Elke ronde begint met een stationsfase waarin de trein halt houdt in het eerstvolgende station. Een vooraf bepaald aantal passagiers verlaat de trein, deze kaarten komen samen op een eerste veld te liggen. Kaarten die hier lagen van een vorige ronde schuiven door naar het volgende vakje. Pas na de 3de ronde komen die passagiers open op de aflegstapel en kan iedereen zien en aanduiden op zijn blaadje wie de trein verlaten heeft en dus onschuldig is. In deze fase wordt ook een gebeurteniskaart open gedraaid die enkel voor deze ronde geldig is.

Daarna volgt de reisfase. Elke speler kiest één van zijn actiekaarten en legt deze gedekt voor zich neer, daarna worden de acties van 1 t.e.m. 4 afgehandeld. Je maakt pas bekend welke actiekaart je gekozen hebt op het moment dat die bepaalde actie wordt uitgevoerd. Met de eerste actie kan je op onderzoek gaan naar een specifiek kenmerk van één van je tegenstanders. Neem daarvoor de drie kaarten van één van de kenmerken (geur – looks – stem) en geef deze aan een speler naar keuze, deze toont je welk van deze drie kaarten van toepassing is op zijn personage. Deze actie kan geblokkeerd worden met de 4de actiekaart (misleiding) of met een vermommingskaart. Als er onderzoek naar jou wordt gedaan terwijl je de actiekaart ‘misleiding’ voor je hebt liggen draai je deze om en gaat het onderzoek niet door, in de plaats daarvan steelt deze misleider een vermommingskaart van de onderzoeker. Vermommingskaarten kan je uitspelen als iemand onderzoek doet en kosten geen actie, maar afhankelijk van de kaart is er slechts één kenmerk dat je kan verstoppen: je geur, je stem of je looks. Met de tweede actie kan je een personage vermoorden, je noemt daarbij één van de 27 personages. Als dat personage aan tafel zit moet hij/zij zich bekend maken en is deze speler uitgeschakeld voor de rest van het spel, als dat personage niet aan tafel zit heb je een onschuldige vermoord en ben je zelf uitgeschakeld. Dankzij de derde actie kan je nieuwe plannen smeden, je kijkt naar de personages die zonet van de trein zijn afgestapt én naar het bovenste personage van de treinstapel. Daarna kan je bepalen of je dat laatste personage boven- of onderaan de stapel terug legt. De 4de en laatste actie is eerder een verdedigingskaart om een onderzoek te voorkomen. Als je deze gekozen hebt en er is geen onderzoek naar je gevoerd mag je toch nog twee vermommingskaarten van de stapel nemen om daar één van te kiezen. In het geval dat twee of meer spelers dezelfde actie gekozen hebben bepaald de initiatiefkaart die je aan het begin krijgt in welke volgorde de acties mogen uitgevoerd worden. Daarna kunnen deze initiatiefkaarten verwisseld worden. Bij de moordacties worden deze initiatiefkaarten niet gebruikt, iedereen schrijft dan op zijn blaadje wie hij vermoord, deze actie gebeurt gelijktijdig. Bovendien heeft elke speler twee vaardigheidskaarten die je een bepaald voordeel geven bij één van de acties. Je kan deze kaarten slechts één keer gebruiken.

Het spel eindigt als de trein zijn laatste halte bereikt heeft. Op het einde van deze ronde mogen alle overblijvende één moordactie uitvoeren, diegene die dit overleeft is de winnaar van het spel. Het spel kan ook vroeger eindigen als er nog maar één speler in leven is.

Onze mening

27th Passenger is een deductie spel, het genre van het alom bekende Cluedo. Als deductie spellen niets voor jou zijn, zal ook dit spel wellicht niet in de smaak vallen. Het is nu eenmaal een genre dat niet bij iedereen geliefd is, dan mag het spel nog zo goed zijn. Wij spelen wel graag eens een (goed) deductie spel en waren daarom ook blij dat we deze konden testen.

Het spel is zeer thematisch, en net als in het echt kunnen we zeggen: je moet op de juiste moment op de juiste plaats zijn. Je kan het nodige geluk gebruiken in dit spel, maar je zal op de juiste moment de juiste keuze moeten maken. Elke ronde opnieuw moet je de keuze maken: ga je op onderzoek, of wil je liever een aantal onschuldige passagiers kunnen uitsluiten? Of denk je dat je tegenspelers een onderzoek op jou plannen en speel je liever op veilig? Je zal op het juiste moment de juiste actie moeten kiezen om zo met wat geluk enkele spelers te kunnen elimineren. De spanning en interactie is zeker aanwezig in dit spel. Het is wel jammer dat het spel onbeslist kan eindigen. Als je aan het einde van de laatste ronde met twee (of meer) overblijft moet iedereen nog een laatste moordactie doen: als iedereen juist gokt is iedereen dood en dus niemand gewonnen, als iedereen fout gokt is ook iedereen dood en niemand gewonnen. Enkel in een situatie waarbij één speler juist en de andere fout gokt is er effectief een winnaar. Uiteraard kan er ook al eerder in het spel een winnaar zijn, en dan doet het probleem zich niet voor.

De spelregels zijn erg thematisch maar ingewikkeld geschreven, we hadden dan ook enkele leesbeurten nodig voordat we het spel volledig begrepen. Na een eerste ronde heb je meteen door dat de spelregels helemaal niet zo moeilijk zijn en best binnen 5 à 10 minuten uit te leggen zijn. De 27 personages zijn erg leuk gevonden en hebben ook erg passende eigenschappen, zo heb je een formeel geklede non met een neutrale geur en een zachte stem, een geparfumeerde barman met een diepe stem en casual kledij, en nog veel meer. Bovendien zijn de illustraties van deze personages ook erg passend, wat het leuk maakt om dit spel te spelen. Een nadeel is dan weer dat er in het basisspel geen schermpje inbegrepen is, je moet je notitieblaadje dus heel de tijd omdraaien of ergens verstoppen. Deze schermpjes vormen een stretchgoal in de kickstarter campagne maar zijn voor ons toch een echte must-have. Mede door het ontbreken van deze schermen is het een heel gedoe met de kaarten: je hebt actiekaarten, vermommingskaarten, vaardigheidskaarten, een initiatiefkaart én je personage op hand. Best veel kaarten om het overzicht te bewaren dus. Sommige dingen (zoals de initiatiefkaarten) hadden we vb. liever gezien als een kartonnen fiche. Uiteraard kunnen we over het materiaal en de kwaliteit hiervan nog niet oordelen, we speelden dan ook een prototype en daar kan nog veel aan veranderen tegen de productie.

Conclusie: 27th Passenger is een heel thematisch en spannend deductie spel!

27th Passenger: A Hunt on Rails

Auteur: C. Giannakoulas & M. Zachariadis
Uitgever: Purple Games
Aantal spelers: 3 – 6
Tijdsduur: ± 40 min.
Vanaf 10 jaar

Opgelet: Dit spel is NIET verkrijgbaar in de winkel, maar je kan het momenteel backen op Kickstarter: 27th Passenger: A Hunt on Rails – Kickstarter.